Is í aidhm FLEXI tuiscint a fháil ar an gcaoi a raibh an dlí seachadta agus athchruthaithe le scoláirí in ionad húdaráis láraithe san Eoraip mheánaoiseach. Déantar é seo trí staidéar ar Achoimrí (‘digests’) an Fhéineachais a scríobhadh le dlíodóirí Éireannacha sa Mheánaois Dheireanach.
Baineann FLEXI le cúrsaí taighde difriúla mar stair intleachta, dlí in Éirinn mheánaoiseach, pailéagrafaíocht, stair chomparáideach na ndlíthe agus daonnachtaí digiteacha.
Scrúdaíonn FLEXI struchtúr na nAchoimrí, na naisc atá eatarthu, agus a n-ábhair dhlíthiúla. Tugann sé aird go háirithe ar na prionsabail lena raibh na hAchoimrí tiomsaithe agus ar na líonraí intleachtúla atá iontu. Athróidh sé an chaoi a dtuigimid téacsanna meánaoiseacha agus an saol intleachtúil sa tréimse sin.
Cuireann FLEXI cur chuige ildisciplíneach i bhfeidhm chun imscrúdú a dhéanamh ar na ceithre bháiliúcháin shliocht dlí a dtugtar ‘Achoimrí’ orthu. Bailíodh téacsanna ó fhoinsí éagsúla agus cuireadh atheagar orthu sa chóras nua mar athbhreithniú ar an traidisiún dlíthiúil. Ba mhaith linn a léiriú, cén chaoi ar cruthaíodh na téacsanna dlí seo agus ar glacadh mar fhoinsí dlí in Éirinn mheánaoiseach. Rianaíonn FLEXI na foinsí a úsáidtear sna hAchoimrí go cainníochtúil, agus déanann sé iarracht ar mhúnla sonraí nasctha agus anailís ar na líonraí a úsáid chun é a bhaint amach. Déanann sé measúnú ar an éagsúlacht taobh laistigh de na hAchoimrí agus scrúdaíonn sé na teicnící léirmhínithe trína n-éirigh leis na dlíodóirí an éagsúlacht a réiteach agus a chomhchuibhiú.
Tá FLEXI ag lorg riain den tionchar ó thraidisiúin dhlíthiúla eile sa dlí Éireannach meánaoiseach, mar shampla, an Dlí Canónta agus an Dlí Sibhialta. Is dócha gur imir na dlíthe sin tionchar ar phrionsabal eagraithe na nAchoimrí. Cuireann FLEXI i gceist freisin, cén saghas oideachais a fuair na dlíodóirí a chum nó scríobh na hAchoimrí, agus cén dóigh a ndeachaigh a gcuid oideachais – sa bhaile nó thar lear – i bhfeidhm ar dhealbh na nAchoimrí.
Mar bhuille scoir, tá bogearraí nua á bhforbairt agus á dtástáil ag FLEXI don aimsiú uathoibríoch ar théacsanna sa Luath-Ghaeilge a bhfuil macasamhail ar a chéile acu (agus athúsáid théacsanna go ginearálta). Táirgfidh ár bhfeidhmchláir réiteach digiteach atá á lorg le fada, rud gur féidir leis téacsanna sa Luath-Ghaeilge atá cosúil le chéile a aithint go tapa as corpais mhóra, agus mar sin nochtfar ceangail idirthéacsúla a bhíonn as amharc na súl.
Glacann FLEXI maoiniú ón (opens in a new window)Aontas Eorpach (ERC 2022 StG), uimhir aitheantais chomhaontaithe 101076246
(opens in a new window)DOI 10.3030/101076246
Achar: Meán Fómhair 2023 - Lúnasa 2028
